Probiyotik nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?
Günümüzde sağlıklı yaşam konusunda artık hemen herkesin bildiği ve önem verdiği konulardan biri de probiyotik besinler. Yaklaşık 25 yıl önce gündelik hayatımıza yer etmeye başlayan probiyotik kavramı biraz şaşırtıcıydı çünkü bilinenin aksine bakterilerin de sağlığımız için faydalı ve gerekli olduğundan bahsediliyordu. Bugün artık probiyotik içeren besinler günlük beslenmemizde daha fazla yer almaya başladı. Genellikle faydalı bakteriler olarak adlandırılan probiyotikler, vücudumuz ve beynimiz için birçok katkı sağlıyor. Daha sağlıklı bir beden ve daha yüksek bir bağışıklık için probiyotik besinler tüketmek hastalıklara karşı korunmamıza yardımcı olabiliyor. Sağlıklı bir beden daha kaliteli ve mutlu bir hayatın garantisi değil mi?
Probiyotiğin Faydaları Nelerdir?
Günümüzde birçok kişi probiyotik gıdalar tüketerek öncelikle sindirim sistemi sağlığını koruyabileceğini biliyor. Bağırsak dostu probiyotikler, sindirim için faydalı bakterilerin düzenlenmesini sağlayan bir etki yaratıyor. 1990'ların ortalarından bu yana klinik araştırmalar, probiyotiklerin birkaç gastrointestinal hastalığın tedavisinde etkili olabileceğine dikkat çekiyor. Bağırsakta yaşayan bakteriler patojenleri (zararlı mikroorganizmaları) kontrol altında tutarken, sindirime ve besin emilimine yardımcı oluyor ve bağışıklık fonksiyonuna katkıda bulunuyor.
Probiyotiklerin ishal tedavisinde etkili olduğu biliniyor. Araştırmalar, bebeklerde ve çocuklarda bulaşıcı ishalin seyrini kısaltabildiğini gösteriyor. Bazı sindirim sistemi hastalıkları uzmanları ülseratif kolit, huzursuz (irritabl) bağırsak sendromu, crohn, sindirim sistemi enfeksiyonu gibi rahatsızlıklar için de probiyotik takviyeleri öneriyor.
Probiyotiklerin faydaları tabi ki bu kadarla sınırlı değil. Araştırmacılar, yeterli probiyotik besin tüketiminin çocuklarda alerji gelişimini geciktirmeye, kadınlarda vajinal ve idrar enfeksiyonlarını tedavi etmeye ve önlemeye yardımcı olabileceğini savunuyor. Kalp sağlığını koruduğu da belirtilen probiyotiklerin mental açıdan olumlu etkileri olduğuna dikkat çeken araştırmalar da var. Depresyonu azalttığı öne sürülen probiyotiklerin daha parlak ve sağlıklı bir cilt için de faydalı olduğunu ortaya koyan kanıtlar var. Ayrıca çocuklarda egzamayı önleyebileceği de belirtilen faydalar arasında.
Antibiyotik kullanırken probiyotik nasıl kullanılır diye merak edenleriniz olabilir. Bu arada şunu söylemekte de fayda var. Antibiyotikler bakterilerle savaşır ve mikrobiyomdaki sağlıklı bakteri dengesini bozabilir. Bu nedenle antibiyotik kullanırken daha fazla probiyotik gıda tüketmek faydalı olabilir. Ancak ikisini birkaç saat arayla almanızın daha iyi olacağını hatırlatalım.
Probiyotik İçeren Besinler Nelerdir?
Bu kadar çok faydası olan probiyotik hangi besinlerde var diye sorarsanız, uzmanların özellikle yoğurt, turşu gibi fermante gıdaları önerdiğini söyleyebiliriz. Her normal, sağlıklı bağırsakta 500'den fazla farklı türü temsil eden tahmini 100 trilyon mikroorganizma yaşar. Peki doğal probiyotikler nelerdir? İşte bu mikroorganizmaların dengeli bir şekilde varlığını sürdürmesini sağlayan en iyi probiyotik besinler:
Yoğurt ve Ayran: Sağlığınızı iyileştirebilecek dost bakteriler içeren en iyi probiyotik gıdaların başında yoğurt ve ayran geliyor. Yoğurtta ne kadar probiyotik var sorusunun cevabı, aslında nasıl fermante edildiğine bağlı. Satın aldığınız ürünün güvenilir, hijyenik ve sağlıklı olması büyük önem taşıyor.
Kefir: Fermente bir içecek olan kefir, en zengin ve en iyi probiyotik besinlerden biri. Bu özelliği ile kefir, kemik sağlığını iyileştirebilir, bazı sindirim sorunlarına yardımcı olabilir ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlayabilir.
Lahana turşusu: Lahana turşusu ve Kore’ye özgü baharatlı lahana yemeği kimchi enfeksiyonu önlemeye yardımcı olabilecek bağışıklık güçlendirici vitaminlerle yüklü. Lahana turşusu, probiyotik niteliklerine ek olarak lif, C ve K vitaminleri açısından da zengindir.
Salatalık Turşusu: Probiyotik besinler arasında en çok bilinenlerden biri de salatalık turşusu. Kornişon olarak da bilinen bu turşu çeşidi, sindirim sağlığını iyileştirebilecek çok miktarda probiyotik bakteri içerir. Ayrıca kalorisi düşüktür ve kan pıhtılaşması için gerekli bir besin olan iyi bir K vitamini kaynağıdır.
Ekşi Mayalı Ekmek: Ekşi maya ile fermante edilen hamurla yapılan bu ekmek çeşidi, sindirime yardımcı olabilecek probiyotikler içerir.
Bazı Peynir Türleri: Çoğu peynir türü fermente olsa da bu, hepsinin probiyotik içerdiği anlamına gelmez. Bu nedenle gıda etiketlerinde ‘canlı kültürler’ veya ‘aktif kültürler’ kelimelerini aramak önemlidir. Çedar, mozzarella ve gouda gibi bazı peynir türleri probiyotik içerir.
Takviye Probiyotikler: Doğal probiyotiklerin yanı sıra kapsül, tablet, toz ve sıvı formlarda bulunan takviyeler de işinize yarayabilir. Hangi probiyotiği almalıyım konusunda bir soru işaretiniz varsa, doktorunuz ya da eczacınız size bu konuda yol gösterecektir.
Probiyotik Ne Zaman İçilir veya Yenir?
Probiyotik gıdaları ve takviyeleri aç karnına mı yoksa tok karnına mı alınmalı sorusuna ise uzmanların cevabı tok karnına alınması yönündedir.
Ciddi bir sağlık durumunuz varsa veya bağışıklık sisteminiz zayıfsa dikkatli olun. Bu durumlarda, aldığınız gıdaların ve takviyelerin güvenli olup olmadıklarını görmek için önce doktorunuza danışmak en doğrusu olacaktır.
Kaynakça
www.healthline.com
www.health.harvard.edu
Probiyotik nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?
Günümüzde sağlıklı yaşam konusunda artık hemen herkesin bildiği ve önem verdiği konulardan biri de probiyotik besinler. Yaklaşık 25 yıl önce gündelik hayatımıza yer etmeye başlayan probiyotik kavramı biraz şaşırtıcıydı çünkü bilinenin aksine bakterilerin de sağlığımız için faydalı ve gerekli olduğundan bahsediliyordu. Bugün artık probiyotik içeren besinler günlük beslenmemizde daha fazla yer almaya başladı. Genellikle faydalı bakteriler olarak adlandırılan probiyotikler, vücudumuz ve beynimiz için birçok katkı sağlıyor. Daha sağlıklı bir beden ve daha yüksek bir bağışıklık için probiyotik besinler tüketmek hastalıklara karşı korunmamıza yardımcı olabiliyor. Sağlıklı bir beden daha kaliteli ve mutlu bir hayatın garantisi değil mi?
Probiyotiğin Faydaları Nelerdir?
Günümüzde birçok kişi probiyotik gıdalar tüketerek öncelikle sindirim sistemi sağlığını koruyabileceğini biliyor. Bağırsak dostu probiyotikler, sindirim için faydalı bakterilerin düzenlenmesini sağlayan bir etki yaratıyor. 1990'ların ortalarından bu yana klinik araştırmalar, probiyotiklerin birkaç gastrointestinal hastalığın tedavisinde etkili olabileceğine dikkat çekiyor. Bağırsakta yaşayan bakteriler patojenleri (zararlı mikroorganizmaları) kontrol altında tutarken, sindirime ve besin emilimine yardımcı oluyor ve bağışıklık fonksiyonuna katkıda bulunuyor.
Probiyotiklerin ishal tedavisinde etkili olduğu biliniyor. Araştırmalar, bebeklerde ve çocuklarda bulaşıcı ishalin seyrini kısaltabildiğini gösteriyor. Bazı sindirim sistemi hastalıkları uzmanları ülseratif kolit, huzursuz (irritabl) bağırsak sendromu, crohn, sindirim sistemi enfeksiyonu gibi rahatsızlıklar için de probiyotik takviyeleri öneriyor.
Probiyotiklerin faydaları tabi ki bu kadarla sınırlı değil. Araştırmacılar, yeterli probiyotik besin tüketiminin çocuklarda alerji gelişimini geciktirmeye, kadınlarda vajinal ve idrar enfeksiyonlarını tedavi etmeye ve önlemeye yardımcı olabileceğini savunuyor. Kalp sağlığını koruduğu da belirtilen probiyotiklerin mental açıdan olumlu etkileri olduğuna dikkat çeken araştırmalar da var. Depresyonu azalttığı öne sürülen probiyotiklerin daha parlak ve sağlıklı bir cilt için de faydalı olduğunu ortaya koyan kanıtlar var. Ayrıca çocuklarda egzamayı önleyebileceği de belirtilen faydalar arasında.
Antibiyotik kullanırken probiyotik nasıl kullanılır diye merak edenleriniz olabilir. Bu arada şunu söylemekte de fayda var. Antibiyotikler bakterilerle savaşır ve mikrobiyomdaki sağlıklı bakteri dengesini bozabilir. Bu nedenle antibiyotik kullanırken daha fazla probiyotik gıda tüketmek faydalı olabilir. Ancak ikisini birkaç saat arayla almanızın daha iyi olacağını hatırlatalım.
Probiyotik İçeren Besinler Nelerdir?
Bu kadar çok faydası olan probiyotik hangi besinlerde var diye sorarsanız, uzmanların özellikle yoğurt, turşu gibi fermante gıdaları önerdiğini söyleyebiliriz. Her normal, sağlıklı bağırsakta 500'den fazla farklı türü temsil eden tahmini 100 trilyon mikroorganizma yaşar. Peki doğal probiyotikler nelerdir? İşte bu mikroorganizmaların dengeli bir şekilde varlığını sürdürmesini sağlayan en iyi probiyotik besinler:
Yoğurt ve Ayran: Sağlığınızı iyileştirebilecek dost bakteriler içeren en iyi probiyotik gıdaların başında yoğurt ve ayran geliyor. Yoğurtta ne kadar probiyotik var sorusunun cevabı, aslında nasıl fermante edildiğine bağlı. Satın aldığınız ürünün güvenilir, hijyenik ve sağlıklı olması büyük önem taşıyor.
Kefir: Fermente bir içecek olan kefir, en zengin ve en iyi probiyotik besinlerden biri. Bu özelliği ile kefir, kemik sağlığını iyileştirebilir, bazı sindirim sorunlarına yardımcı olabilir ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlayabilir.
Lahana turşusu: Lahana turşusu ve Kore’ye özgü baharatlı lahana yemeği kimchi enfeksiyonu önlemeye yardımcı olabilecek bağışıklık güçlendirici vitaminlerle yüklü. Lahana turşusu, probiyotik niteliklerine ek olarak lif, C ve K vitaminleri açısından da zengindir.
Salatalık Turşusu: Probiyotik besinler arasında en çok bilinenlerden biri de salatalık turşusu. Kornişon olarak da bilinen bu turşu çeşidi, sindirim sağlığını iyileştirebilecek çok miktarda probiyotik bakteri içerir. Ayrıca kalorisi düşüktür ve kan pıhtılaşması için gerekli bir besin olan iyi bir K vitamini kaynağıdır.
Ekşi Mayalı Ekmek: Ekşi maya ile fermante edilen hamurla yapılan bu ekmek çeşidi, sindirime yardımcı olabilecek probiyotikler içerir.
Bazı Peynir Türleri: Çoğu peynir türü fermente olsa da bu, hepsinin probiyotik içerdiği anlamına gelmez. Bu nedenle gıda etiketlerinde ‘canlı kültürler’ veya ‘aktif kültürler’ kelimelerini aramak önemlidir. Çedar, mozzarella ve gouda gibi bazı peynir türleri probiyotik içerir.
Takviye Probiyotikler: Doğal probiyotiklerin yanı sıra kapsül, tablet, toz ve sıvı formlarda bulunan takviyeler de işinize yarayabilir. Hangi probiyotiği almalıyım konusunda bir soru işaretiniz varsa, doktorunuz ya da eczacınız size bu konuda yol gösterecektir.
Probiyotik Ne Zaman İçilir veya Yenir?
Probiyotik gıdaları ve takviyeleri aç karnına mı yoksa tok karnına mı alınmalı sorusuna ise uzmanların cevabı tok karnına alınması yönündedir.
Ciddi bir sağlık durumunuz varsa veya bağışıklık sisteminiz zayıfsa dikkatli olun. Bu durumlarda, aldığınız gıdaların ve takviyelerin güvenli olup olmadıklarını görmek için önce doktorunuza danışmak en doğrusu olacaktır.
Kaynakça
www.healthline.com
www.health.harvard.edu
