Glutensiz Beslenme Rehberi
Günlük beslenme rutinimiz içinde pek çok farklı gıda tüketiyor ve farkında bile olmadan tükettiğimiz gıdaların içindeki gluteni vücudumuza kabul ediyoruz. Gluten aslında tahıllarda bulunan bir tür protein. Bazılarımız için oldukça faydalı bazılarımız için ise tek kelimeyle kabus olabiliyor.
Tahıl grubunda en sık tüketilen ürünlerden olan buğdayın içeriğindeki toplam proteinlerin yaklaşık %80-85’i gluten proteinlerinden oluşuyor. Gluten özellikle ekmek yapımında önemli rol üstleniyor. Ekmek hamurunun kabarması gluten sayesinde oluyor, çünkü gluten mayanın içindeki karbondioksit ve havanın dışarı çıkmasını önlüyor.
Buğdaydaki kadar yüksek oranda olmasa da gluten içeren tahıllar arasında çavdar, yulaf ve arpayı da sayabiliriz. Bitkisel protein tüketimi için önerilen ve yüzyıllardır insanoğlunu doyuran bu tahılların bugün yetiştirilme ve işlenme şekillerinin değişmesi de bu tür hassasiyetler yaşamamıza neden oluyor ki, bu üzerinde ayrıca durulması gereken bir konu.
Glutensiz beslenme kimler için uygundur?
Önce gluten tüketiminin vücutta yarattığı etkiye bakmak gerekiyor. Gluten alımı bazı kişilerde karın ağrısı, şişkinlik, sindirim sorunları ve kabızlık gibi etkiler yaratabiliyor. Glutenin sindirilememesi durumu Çölyak hastalığı olarak tanımlanıyor. Bu hassasiyeti olanlar gluten tükettiklerinde bağırsak zarı olumsuz etkileniyor ve zamanla besinlerin emilimi bozulabiliyor. Gluten hassasiyeti erken teşhis edilmez ise demir emilimini engellediği için kansızlık, kemik erimesi ya da çocuklarda büyüme geriliği gibi sonuçlar doğurabiliyor. Elbette her şişkinlik ya da hazımsızlık sorununu bu konuyla ilişkilendirmek doğru olmaz, mutlaka bir uzmana başvurmak ve görüşünü almak gerekiyor.
Gluten hassasiyetinin teşhis edildiği noktada glutensiz beslenme konusu devreye giriyor. Glutenin vücuda olumsuz etkilerini engellemek için gluten içeren gıdalar ve alternatifleri konusunda bilinçli olmak önemli. O zaman glutensiz beslenme nedir ya da glutensiz beslenme doğru mu sağlık açısından sorun yaşar mıyım, diye düşünebilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken dışarıdan alıp tükettiğiniz gıdaların içerikleri. Bugün pek çok marka “gluten free” etiketiyle bu hassasiyeti yaşayanlar için hazırlanmış özel glutensiz ürünler hazırlıyorlar. Elbette gıda etiketini çok iyi okumanız ve güvenilir markalardan tercih yapmanız önemli…
Gluten hassasiyeti yaşayanların tüketmesi riskli yiyecekler arasında yapımında buğday, yulaf, arpa ya da çavdar unu kullanılmış ekmek, pasta gibi hamur işleri ilk sırada.
Ayrıca hazır çorba ve sos çeşitlerinde gluten kıvam artırıcı, su-yağ tutucu özelliği nedeniyle sık kullanılıyor. Uzak Doğu mutfağının favori soslarından soya sosu bu soslardan biri. Dondurma gluten içermese de paket içinde kek ve bisküvi ile birlikte sunulan dondurmalar gluten açısından zengin. Şekerlemeleri de unutmamak gerekiyor; özellikle bu hassasiyeti taşıyan çocuklarınız varsa… Patates cipsleri glutensiz olarak sunulsa da içlerine eklenen ve aroma veren baharatların gluten içerdiği unutulmamalı. Hızlı kahvaltılar için çözüm olan kahvaltılık gevrekler ve türevleri de gluten içeren yiyecekler arasında.
Peki hangi gıdaları gluten endişesi olmadan tüketebilirsiniz? Bakliyatlar yani nohut, mercimek ya da kuru fasulye tüketebileceğiniz gıdalar arasında. Ayrıca taze sebze ve meyveler ile kefir, peynir, yoğurt gibi süt ürünleri beslenme programınızda olabilir. Kırmızı et, beyaz et ve yumurta ile mısır ya da soyadan yapılan unlar da gluten endişesi olmadan alabileceğiniz besinler arasında. Elbette işlenmemiş kuru yemişleri de unutmayalım.
Kaynaklar
www.nhs.uk
https://www.cuimc.columbia.edu/
www.medium.com
Glutensiz Beslenme Rehberi
Günlük beslenme rutinimiz içinde pek çok farklı gıda tüketiyor ve farkında bile olmadan tükettiğimiz gıdaların içindeki gluteni vücudumuza kabul ediyoruz. Gluten aslında tahıllarda bulunan bir tür protein. Bazılarımız için oldukça faydalı bazılarımız için ise tek kelimeyle kabus olabiliyor.
Tahıl grubunda en sık tüketilen ürünlerden olan buğdayın içeriğindeki toplam proteinlerin yaklaşık %80-85’i gluten proteinlerinden oluşuyor. Gluten özellikle ekmek yapımında önemli rol üstleniyor. Ekmek hamurunun kabarması gluten sayesinde oluyor, çünkü gluten mayanın içindeki karbondioksit ve havanın dışarı çıkmasını önlüyor.
Buğdaydaki kadar yüksek oranda olmasa da gluten içeren tahıllar arasında çavdar, yulaf ve arpayı da sayabiliriz. Bitkisel protein tüketimi için önerilen ve yüzyıllardır insanoğlunu doyuran bu tahılların bugün yetiştirilme ve işlenme şekillerinin değişmesi de bu tür hassasiyetler yaşamamıza neden oluyor ki, bu üzerinde ayrıca durulması gereken bir konu.
Glutensiz beslenme kimler için uygundur?
Önce gluten tüketiminin vücutta yarattığı etkiye bakmak gerekiyor. Gluten alımı bazı kişilerde karın ağrısı, şişkinlik, sindirim sorunları ve kabızlık gibi etkiler yaratabiliyor. Glutenin sindirilememesi durumu Çölyak hastalığı olarak tanımlanıyor. Bu hassasiyeti olanlar gluten tükettiklerinde bağırsak zarı olumsuz etkileniyor ve zamanla besinlerin emilimi bozulabiliyor. Gluten hassasiyeti erken teşhis edilmez ise demir emilimini engellediği için kansızlık, kemik erimesi ya da çocuklarda büyüme geriliği gibi sonuçlar doğurabiliyor. Elbette her şişkinlik ya da hazımsızlık sorununu bu konuyla ilişkilendirmek doğru olmaz, mutlaka bir uzmana başvurmak ve görüşünü almak gerekiyor.
Gluten hassasiyetinin teşhis edildiği noktada glutensiz beslenme konusu devreye giriyor. Glutenin vücuda olumsuz etkilerini engellemek için gluten içeren gıdalar ve alternatifleri konusunda bilinçli olmak önemli. O zaman glutensiz beslenme nedir ya da glutensiz beslenme doğru mu sağlık açısından sorun yaşar mıyım, diye düşünebilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken dışarıdan alıp tükettiğiniz gıdaların içerikleri. Bugün pek çok marka “gluten free” etiketiyle bu hassasiyeti yaşayanlar için hazırlanmış özel glutensiz ürünler hazırlıyorlar. Elbette gıda etiketini çok iyi okumanız ve güvenilir markalardan tercih yapmanız önemli…
Gluten hassasiyeti yaşayanların tüketmesi riskli yiyecekler arasında yapımında buğday, yulaf, arpa ya da çavdar unu kullanılmış ekmek, pasta gibi hamur işleri ilk sırada.
Ayrıca hazır çorba ve sos çeşitlerinde gluten kıvam artırıcı, su-yağ tutucu özelliği nedeniyle sık kullanılıyor. Uzak Doğu mutfağının favori soslarından soya sosu bu soslardan biri. Dondurma gluten içermese de paket içinde kek ve bisküvi ile birlikte sunulan dondurmalar gluten açısından zengin. Şekerlemeleri de unutmamak gerekiyor; özellikle bu hassasiyeti taşıyan çocuklarınız varsa… Patates cipsleri glutensiz olarak sunulsa da içlerine eklenen ve aroma veren baharatların gluten içerdiği unutulmamalı. Hızlı kahvaltılar için çözüm olan kahvaltılık gevrekler ve türevleri de gluten içeren yiyecekler arasında.
Peki hangi gıdaları gluten endişesi olmadan tüketebilirsiniz? Bakliyatlar yani nohut, mercimek ya da kuru fasulye tüketebileceğiniz gıdalar arasında. Ayrıca taze sebze ve meyveler ile kefir, peynir, yoğurt gibi süt ürünleri beslenme programınızda olabilir. Kırmızı et, beyaz et ve yumurta ile mısır ya da soyadan yapılan unlar da gluten endişesi olmadan alabileceğiniz besinler arasında. Elbette işlenmemiş kuru yemişleri de unutmayalım.
Kaynaklar
www.nhs.uk
https://www.cuimc.columbia.edu/
www.medium.com
